Zobacz jak napisać przypis, jaki układ elementów zastosować, zapoznaj się z przykładami przypisów.

Przypisy występują przede wszystkim w pracach naukowych. Najczęściej zawierają informację do jakiego źródła (np. książki, aktu prawnego, artykułu internetowego) odwołał się autor pracy. Przypisy są stosowane, jeśli przywołuje się opracowania innych autorów.

Jednak oprócz tej funkcji, przypis może spełniać także funkcję polemiczną (przekształcenie myśli innego autora lub wejście z nim w polemikę) oraz objaśniać jakieś zagadnienie bardziej szczegółowo. Przypis zawiera więc uzupełnienie tekstu właściwego, które jest interesujące dla czytelnika, ale nie ma większego znaczenia dla głównej myśli dzieła (gdyby tak było, należałoby umieścić tę treść w tekście właściwym).

Wskazówki

• Przypisy umieszcza się na dole strony (najpopularniejszy sposób), na końcu rozdziału lub na końcu całej pracy (występują oprócz tego przypisy w tekście, których tutaj nie omawiam);
• Tekst właściwy jest połączony z przypisami za pomocą odsyłaczy (najczęściej w postaci cyfr w indeksie górnym);
• Odsyłacz do przypisu powinien znajdować się przed znakiem interpunkcyjnym (kropką, przecinkiem, średnikiem). Wyjątkiem jest zdanie zakończone skrótem (np. itd., itp.), w którym po odsyłaczu nie stawia się już kropki. W przypadku zdań zakończonych wykrzyknikiem, znakiem zapytania lub wielokropkiem, odsyłacz znajduje się po znaku interpunkcyjnym. Więcej na ten temat poniżej;
• W przypisie umieszcza się następujące informacje: autor, tytuł, wydawnictwo, miejsce i rok wydania, strona;
• Tytuł jest wyróżniony kursywą;
• Kiedy powtórnie powołujesz się na to samo dzieło (bezpośrednio jeden przypis po drugim) tego samego autora, wystarczy napisać „tamże” i numer strony (o ile była inna);
• Skróty, z którymi możesz się spotkać w trakcie robienia przypisów i ich odpowiedniki: tamże (ibidem), dz. cyt. (op. cit.), i in. (et al, etc.).

Miejsce odsyłacza

Miejsce odsyłacza (znajdującego się w tekście właściwym) do przypisu w sytuacji, gdy przypis odnosi się do całego zdania lub akapitu:

• kiedy zdanie jest zakończone kropką, np.
  
  To jest przykład zdania².
  
• kiedy odsyłacz znajduje się po inicjale, np.
  
  To jest przykład zdania napisanego przez M.²
  
• kiedy odsyłacz znajduje się po skrócie, np.
  
  To jest przykład zdania, które zostało napisane w celu: wyjaśnienia, zilustrowania, zademonstrowania itp.²
  
• kiedy zdanie jest zakończone wykrzyknikiem, np.
  
  To jest przykład zdania!²
  
• kiedy zdanie jest zakończone znakiem zapytania, np.
  
  To jest przykład zdania?²
  
• kiedy zdanie jest zakończone wielokropkiem, np.
  
  To jest przykład zdania…²
  

Miejsce odsyłacza do przypisu w sytuacji, gdy przypis odnosi się do konkretnego wyrazu znajduje się bezpośrednio po tym wyrazie i przed występującym za nim znakiem interpunkcyjnym.

Układ

Przypisy wyglądają następująco:

• przypis źródłowy zwykły (wskazuje na źródło pochodzenia jakiejś informacji, która została zacytowana bardzo dokładnie)
  
  ^{[numer przypisu]} [Pierwsza litera imienia i nazwisko autora], [Tytuł publikacji], [Wydawnictwo], [Miejsce wydania i rok], [skrót „s.” i numer strony].
  Przykład

  ¹ M. Ziółkowski, Przemiany interesów i wartości społeczeństwa polskiego, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 56.
  

  Kiedy powtórnie (bezpośrednio jeden przypis po drugim) powołujesz się na to samo dzieło tego samego autora, wystarczy napisać:

  ^{[numer przypisu]} Tamże, [skrót „s.” i numer strony o ile jest inna niż poprzednio].

  Przykład

  ¹ Tamże, s. 57.
  

• przypis polemiczny (kiedy przytaczasz myśl innego autora niezbyt dosłownie lub prowadzisz z nim polemikę – tę różnicę czytelnik może wywnioskować z kontekstu)
  
  ^{[numer przypisu]} Por. [Pierwsza litera imienia i nazwisko autora], [Tytuł publikacji], [Wydawnictwo], [Miejsce wydania i rok], [skrót „s.” i numer strony].
  Przykład

  ¹ Por. M. Ziółkowski, Przemiany interesów i wartości społeczeństwa polskiego, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 56.
  

  lub

  ^{[numer przypisu]} [Treść polemiki]. Por. [Pierwsza litera imienia i nazwisko autora], [Tytuł publikacji], [Wydawnictwo], [Miejsce wydania i rok], [skrót „s.” i numer strony].

  Kiedy powtórnie (bezpośrednio jeden przypis po drugim) powołujesz się na to samo dzieło tego samego autora, wystarczy napisać:

  ^{[numer przypisu]} Por. tamże, [skrót „s.” i numer strony o ile jest inna niż poprzednio].

  Przykład

  ¹ Por. tamże, s. 57.
  

• przypis odsyłający (odsyła czytelnika do innych prac lub innego miejsca we własnej pracy, w celu znalezienia dokładniejszej informacji)
  
  ^{[numer przypisu]} Zob. [Pierwsza litera imienia i nazwisko autora], [Tytuł publikacji], [Wydawnictwo], [Miejsce wydania i rok], [skrót „s.” i numer strony].
  Przykład

  ¹ Zob. M. Ziółkowski, Przemiany interesów i wartości społeczeństwa polskiego, Wydawnictwo Fundacji Humaniora, Poznań 2000, s. 56.
  

  Kiedy powtórnie (bezpośrednio jeden przypis po drugim) powołujesz się na to samo dzieło tego samego autora, wystarczy napisać:

  ^{[numer przypisu]} Zob. tamże, [skrót „s.” i numer strony o ile jest inna niż poprzednio].

  Przykład

  ¹ Zob. tamże, s. 57.
  

• przypis dygresyjny (autor pracy zamieszcza uwagi, wyjaśnienia, informacje uzupełniające)
  
  ^{[numer przypisu]} [Treść].
  Przykład

  ¹ Protestantyzm należy do głównych gałęzi chrześcijaństwa razem z katolicyzmem i prawosławiem.
  

  Komentarze