Przeczytaj czym jest budżet domowy, zapoznaj się z jego definicją oraz sposobem przygotowania budżetu domowego.
Budżet domowy
Budżet domowy jest jednym z narzędzi ułatwiających zarządzanie przepływami pieniężnymi w ramach finansów domowych. Zestawia się w nim dochody i wydatki w pewnym określonym czasie (np. w okresie tygodnia, miesiąca, roku).
Kiedy dochody przewyższają wydatki, mówi się o nadwyżce budżetowej. Natomiast gdy wydatki przewyższają dochody, mamy do czynienia z deficytem budżetowym. Tylko ta pierwsza sytuacja jest pożądana. Twój jedyny kłopot polega tutaj na zdecydowaniu na co przeznaczysz zaoszczędzone pieniądze. Deficyt jest za to prawdziwym problemem, z którym musisz walczyć. Najprostszym sposobem, aby tego dokonać, jest ograniczenie wydatków.
Prowadzenie domowego budżetu wymaga dyscypliny i skrupulatności. Nie jest to czynność szczególnie pasjonująca i prowadzi często do smutnych wniosków dotyczących rzeczywistego położenia finansowego. Skutkuje także narzucaniem sobie różnego rodzaju ograniczeń, rezygnacji z drobnych wydatków, które wydaje nam się, że niewiele znaczą, ale zsumowane stanowią sporą grupę.
Systematyczne prowadzenie ewidencji finansowej pomoże ci zdiagnozować istniejące problemy i znaleźć rozwiązania. Odnajdziesz w ten sposób niepotrzebne wydatki i ograniczysz je. Zorientujesz się we wszystkich twoich dochodach i przekonasz się czy nie są one mniejsze niż poniesione wydatki. Kluczowe znaczenie ma uporządkowanie wydatków oraz wskazanie tych, które z nich muszą koniecznie zostać poniesione, aby utrzymać dom.
Dokumenty prowadzone na rzecz zarządzania budżetem domowym nie muszą być skomplikowane. Nie każdemu potrzebne są bardzo szczegółowe zapiski. Mogą wystarczyć ogólne dane. Ważne jest jednak, aby kontrolować finanse.
Wyróżnić można 3 poziomy w panowaniu nad domowymi finansami (Kisiel 2012: 98):
- Ewidencja dochodów i wydatków – tzw. „budżet domowy”, jest to zestawienie przepływów pieniężnych (cash flow), element absolutnie podstawowy w zarządzaniu finansami gospodarstwa domowego;
- Plan przychodów i rozchodów – opracowuje się na najbliższe miesiące. Prowadzić w ten sposób budżet domowy i go kontrolować można tylko po zapoznaniu się z przepływami pieniężnymi gospodarstwa;
- Długotrwały plan budowania majątku osobistego – punktem wyjścia do jego przygotowania jest bieżąca, sporządzona w danym momencie czasu diagnoza wartości netto gospodarstwa domowego.
Jak widzisz najprostszym sposobem kontrolowania własnych finansów jest zestawienie dochodów i wydatków. Należy prowadzić je na bieżąco, aby niczego nie zapomnieć. Pomóc w zarządzaniu budżetem domowym mogą różnego rodzaju programy i aplikacje. Można też zaufać kartce papieru i systematycznie, np. każdego dnia wieczorem odnotowywać wszystkie przepływy pieniężne.
O ile określenie wpływów nie stanowi zbyt wielkiego problemu (zwykle jest to pensja), o tyle problem pojawia się przy liczeniu wydatków. Poniżej proponujemy jedno z możliwych rozwiązań dotyczących tego jak przygotować swój budżet domowy.
Jeśli nie chcesz odnotowywać wszystkich drobiazgów, na które wydajesz pieniądze, możesz utworzyć dla nich osobną pozycję w budżecie i oszacować ile pieniędzy na to przeznaczyłeś (przeznaczyłaś), zaokrąglając do góry.
1. Określ wydatki w skali tygodnia
Śledź na bieżąco swoje wydatki. Jeśli nie mieszkasz sam(a), musisz uwzględnić również innych domowników. Na początek przygotuj arkusz zestawiający wydatki w skali tygodnia. Każdego dnia wieczorem wypełniaj go. Jeśli nie potrafisz zapamiętać ile wydajesz, zachowaj paragon lub zapisuj każdy wydatek (np. w notatniku), aby później go przenieść do arkusza.
Pon. | Wt. | Śr. | Czw. | Pt. | Sob. | Niedz. | Suma | |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Czynsz | ||||||||
Rachunki (prąd, gaz, woda, ogrzewanie itp.) | ||||||||
Rachunki (telefon, internet, telewizja itp.) | ||||||||
Ubezpieczenie | ||||||||
Raty kredytu | ||||||||
Utrzymanie domu (np. naprawy) | ||||||||
Artykuły gospodarstwa domowego | ||||||||
Kosmetyki, artykuły higieny osobistej | ||||||||
Odzież, buty | ||||||||
Fryzjer, kosmetyczka | ||||||||
Artykuły spożywcze | ||||||||
Restauracje/bary | ||||||||
Przekąski | ||||||||
Używki (alkohol, papierosy) | ||||||||
Artykuły dla zwierząt | ||||||||
Bilety komunikacji miejskiej | ||||||||
Paliwo | ||||||||
Utrzymanie samochodu (naprawy, ubezpieczenie itp.) | ||||||||
Wydatki medyczne | ||||||||
Wydatki na edukację | ||||||||
Życie kulturalne (kino, teatr, koncerty) | ||||||||
Książki, gazety, czasopisma | ||||||||
Zajęcia dodatkowe | ||||||||
Rozrywka i rekreacja | ||||||||
Filantropia | ||||||||
Prezenty | ||||||||
Inne wydatki | ||||||||
| | ||||||||
| | ||||||||
| | ||||||||
Suma |
Zostaw sobie miejsce na wpisanie tych kategorii wydatków, których początkowo nie uwzględniłeś (uwzględniłaś).
2. Określ wpływy i wydatki w skali miesiąca
Kiedy minął okres jednego miesiąca odkąd zacząłeś podliczać swoje wydatki, możesz je podsumować. Postępuj tak samo dla każdego następnego miesiąca. Możesz obliczyć również procentowy udział danej kwoty w całości miesięcznych wpływów lub wydatków.
WPŁYWY | ||
Wynagrodzenie | ||
Premie | ||
Dodatkowa praca | ||
Inne wpływy | ||
SUMA | ||
WYDATKI | ||
Czynsz | ||
Rachunki (prąd, gaz, woda, ogrzewanie itp.) | ||
Rachunki (telefon, internet, telewizja itp.) | ||
Ubezpieczenie | ||
Raty kredytu | ||
Utrzymanie domu (np. naprawy) | ||
Artykuły gospodarstwa domowego | ||
Kosmetyki, artykuły higieny osobistej | ||
Odzież, buty | ||
Fryzjer, kosmetyczka | ||
Artykuły spożywcze | ||
Restauracje/bary | ||
Przekąski | ||
Używki (alkohol, papierosy) | ||
Artykuły dla zwierząt | ||
Bilety komunikacji miejskiej | ||
Paliwo | ||
Utrzymanie samochodu (naprawy, ubezpieczenie itp.) | ||
Wydatki medyczne | ||
Wydatki na edukację | ||
Życie kulturalne (kino, teatr, koncerty) | ||
Książki, gazety, czasopisma | ||
Zajęcia dodatkowe | ||
Rozrywka i rekreacja | ||
Filantropia | ||
Prezenty | ||
Inne wydatki | ||
SUMA | ||
Przepływy pieniężna (Wpływy – Wydatki) |
3. Określ wpływy i wydatki w skali roku
Nawet jeśli jeszcze nie minął rok odkąd zacząłeś kontrolować swoje wydatki, możesz przeprowadzić prognozę w skali roku tego, ile wydajesz. Wystarczy pomnożyć wydatki ponoszone stale każdego miesiąca przez dwanaście. Pamiętaj, że niektóre wydatki ponosisz rzadziej (np. te związane z ubezpieczeniem).
WPŁYWY | ||
Wynagrodzenie | ||
Premie | ||
Dodatkowa praca | ||
Inne wpływy | ||
SUMA | ||
WYDATKI | ||
Czynsz | ||
Rachunki (prąd, gaz, woda, ogrzewanie itp.) | ||
Rachunki (telefon, internet, telewizja itp.) | ||
Ubezpieczenie | ||
Raty kredytu | ||
Utrzymanie domu (np. naprawy) | ||
Artykuły gospodarstwa domowego | ||
Kosmetyki, artykuły higieny osobistej | ||
Odzież, buty | ||
Fryzjer, kosmetyczka | ||
Artykuły spożywcze | ||
Restauracje/bary | ||
Przekąski | ||
Używki (alkohol, papierosy) | ||
Artykuły dla zwierząt | ||
Bilety komunikacji miejskiej | ||
Paliwo | ||
Utrzymanie samochodu (naprawy, ubezpieczenie itp.) | ||
Wydatki medyczne | ||
Wydatki na edukację | ||
Życie kulturalne (kino, teatr, koncerty) | ||
Książki, gazety, czasopisma | ||
Zajęcia dodatkowe | ||
Rozrywka i rekreacja | ||
Filantropia | ||
Prezenty | ||
Inne wydatki | ||
SUMA | ||
Przepływy pieniężna (Wpływy – Wydatki) |
Pamiętaj, że przy sporządzaniu budżetu domowego nie jest ważny jego wygląd, lecz systematyczność i rzetelność obliczeń. Musisz dokładnie wiedzieć na co wydajesz pieniądze.