Polsko-Niemiecka Nagroda Naukowa Copernicus trafi w tym roku w ręce kryptografów prof. Sebastiana Fausta z Politechniki w Darmstadt oraz prof. Stefana Dziembowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego. Doceniono ich współpracę w dziedzinie kryptografii i bezpieczeństwa IT.
Każdy z laureatów otrzyma po 100 000 euro. Nagrodę przyznały po raz ósmy Fundacja na rzecz Nauki Polskiej (FNP) i niemiecka organizacja naukowa DFG.
Jak poinformowali przedstawiciele FNP w przesłanym PAP komunikacie, jury powołane wspólnie przez DFG i FNP wybrało dwóch badaczy ze względu na ich wybitną i wyróżniającą się współpracę w dziedzinie kryptografii i bezpieczeństwa IT. „Wspólne badania nad podstawami i zastosowaniami tych obszarów wiedzy znacząco wpłynęły na systemy używane w świecie rzeczywistym” – pisze FNP.
Profesorowie Dziembowski i Faust współpracują ze sobą odkąd dekadę temu spotkali się na konferencji naukowej. Ich badania, w które często angażują młodych badaczy, koncentrują się na zastosowaniu technik matematycznych w informatyce. Ich współpraca doprowadziła do powstania kilku ważnych wspólnych publikacji, które spotkały się z dużym zainteresowaniem społeczności akademickiej i miały znaczący wpływ na systemy używane w praktyce.
W szczególności ich praca nad równoważnością tak zwanego „modelu wycieku z szumami” i „modelu z losowym próbkowaniem” zdobyła nagrodę „Best Paper Award” na prestiżowej konferencji EUROCRYPT 2014 i znacząco przyczyniła się do ogólnego poznania metod obrony przed tzw. atakami typu „side-channel”. Ataki te są uważane za jedne z największych zagrożeń dla praktycznych systemów bezpieczeństwa.
Kolejny ważny obszar ich współpracy naukowej dotyczy technologii blockchain i kryptowalut. W szczególności zaproponowali oni pojęcie tzw. „dowodów przestrzeni” (ang. „proofs of space”), które oferują bardziej „ekologiczną” alternatywę dla wydobywania kryptowalut niż ta wykorzystywana w Bitcoinie. Technologia ta jest obecnie wdrażana w komercyjnych projektach blockchainowych.
Ostatnio Dziembowski i Faust stworzyli system „Perun”, który umożliwia wykonywanie aplikacji blockchainowych w czasie rzeczywistym. Oprócz opublikowania kilku znaczących prac na ten temat, pracują oni obecnie nad wdrożeniem tej technologii w postaci projektu typu open source zintegrowanego z istniejącymi platformami blockchainowymi.
Kryptografowie stanowią ósmą parę zwycięzców, która otrzymała Nagrodę Copernicus. Od 2006 roku jest ona przyznawana przez DFG i FNP co dwa lata wybitnym naukowcom z Polski i Niemiec (po jednym z każdego kraju). Wyróżnienie nosi imię astronoma Mikołaja Kopernika (1473-1543) i ma na celu podkreślenie bliskiej współpracy badawczej między dwoma krajami.
Nagroda pieniężna jest przekazywana w równych częściach przez obie organizacje. Środki te powinny zostać wykorzystane przez naukowców na rzecz dalszego rozwoju współpracy polsko-niemieckiej. Uroczystość wręczenia nagrody przez prezes DFG prof. Katję Becker i prezesa FNP prof. Macieja Żylicza ma odbyć się jeszcze w tym roku. (PAP)
lt/ ekr/