Coraz więcej głośno mówi się o zdrowiu psychicznym, a my coraz mniej boimy się sięgać po pomoc w tej kwestii. Możemy przecież jej potrzebować na każdym etapie życia, w trudnych momentach lub okresowych załamaniach. Jeśli czujesz, że to właśnie Ty masz potrzebę uzyskania pomocy psychologicznej, nie wahaj się o nią poprosić. Pytanie tylko, do kogo się zwrócić, aby ją otrzymać? Czy każdy psycholog może udzielać indywidualnych porad i prowadzić terapię? Jak wybrać specjalistę, który odpowiednio zajmie się naszą sytuacją? W tym tekście znajdziesz garść wiedzy, na temat zawodów psychologa i psychoterapeuty oraz dowiesz się, który z nich może pomóc w Twoim przypadku.
Kim jest i czym zajmuje się Psycholog
Zacznijmy od kwestii wykształcenia: psychologiem jest osoba, która ukończyła jednolite studia magisterskie na kierunku psychologicznym i uzyskała tytuł magistra. Może ona zajmować się różną tematyką, nie koniecznie oscylującą wokół zaburzeń psychicznych.
Podczas studiów psycholog zyskuje bogatą wiedzę związaną z psychiką człowieka, jego emocjami, zachowaniami, procesami poznawczym, reakcjami na stres czy zaburzeniami osobowości.
Czym może zajmować się psycholog?
To, czym się zajmuje dany psycholog zależy głównie od tego, jaką ukończył specjalizację. A więc możemy się spotkać z następującymi zawodami:
- Psycholog pracy/biznesu – osoba pracująca w firmach i korporacjach, odpowiedzialna za doradztwo w tworzeniu optymalnego środowiska pracy, doboru pracowników czy eliminacji ewentualnych zagrożeń.
- Psycholog społeczny – osoba badająca zachowania zbiorowe, która znajduje zatrudnienie szczególnie w marketingu, reklamie czy tworzeniu pozytywnego obrazu danej marki.
- Psycholog rodziny – specjalista od relacji rodzinnych i występowania patologii, który może pracować na przykład w placówkach opiekuńczo-wychowawczych lub domach dziecka.
- Psycholog więzienny – jak sama nazwa wskazuje, taka osoba pracuje w zakładach karnych, zajmując się problemami środowiska więziennego.
- Psycholog wychowawczy (pedagogiczny) – pracuje głównie w szkołach i na uczelniach, świadcząc pomoc psychologiczną uczniom danej placówki.
- Psycholog sportu – współpracuje ze sportowcami, stosując techniki motywacji do ćwiczeń czy pracy zespołowej.
- Psycholog kliniczny – skupiający się nad związkiem psychiki człowieka z jego fizycznością, pracujący z osobami chorymi np. w szpitalu psychiatrycznym czy własnym gabinecie. Udziela wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych oraz ma uprawnienia do postawienia diagnozy psychologicznej. Zdarza się, że psycholog kliniczny kieruje swojego pacjenta do lekarza psychiatry, jeśli widzi ku temu podstawy.
Psychologowie zajmują się takimi rzeczami jak udzielanie porad i opinii, wykonywanie testów, prowadzenie badań oraz doradztwo zawodowe i życiowe. Natomiast w żadnym wypadku nie mogą przepisać leków – tym zajmuje się tylko lekarz psychiatra.
Czy psycholog ma uprawnienia do prowadzenia psychoterapii?
O ile magister psychologii klinicznej może postawić nam diagnozę i udzielić porady, o tyle nie ma uprawnień do prowadzenia długotrwałej terapii.
Wyjątkiem są osoby, które uzyskały upoważniający do tego certyfikat, czyli psychoterapeuci. Jest to odrębny zawód, wymagający obszernej wiedzy niezbędnej do prowadzenia efektywnej terapii.
Psychoterapeuta – kim jest, jakie ma kompetencje i czym różni się od psychologa
Psychoterapeuta jest to osoba, która prowadzi terapię z pacjentem, mającą na celu zmaganie się z różnorodnymi problemami bądź zaburzeniami psychicznymi. W swojej pracy stosuje rozmaite metody i techniki psychoterapeutyczne, poparte badaniami naukowymi nad ludzką psychiką. Powinny one być dobrane indywidualnie, w zależności od rodzaju i nasilenia problemu.
Na psychoterapię warto zdecydować się, kiedy cierpimy na depresję, zaburzenia odżywiania, nerwice, stany lękowe i fobie, bądź mamy za sobą traumatyczne przeżycia (śmierć bliskiej osoby, molestowanie seksualne, współuzależnienie, choroba onkologiczna, wypadek itd.).
Najpopularniejsze metody psychoterapeutyczne to poznawczo-behawioralna, systemowa, psychodynamiczna czy humanistyczna. Wszystkie polegają na bezpośredniej i szczerej rozmowie z pacjentem.
Dzięki psychoterapii pacjent leczy nie tylko zaburzenia psychiczne, ale również objawy somatyczne.
Czy psychoterapeuta ma studia medyczne?
Psychoterapeuta to osoba, która oprócz studiów magisterskich posiada czteroletnie studia podyplomowe w zakresie psychoterapii zakończone egzaminem certyfikacyjnym. Nie są to studia medyczne.
Natomiast psychoterapeutą może zostać również lekarz medycyny, gdyż studia podyplomowe można zrobić po większości kierunków. Oczywiście preferowani są absolwenci psychologii i nauk humanistycznych.
Do kogo zgłosić się po pomoc z depresją, lękami czy zaburzeniami odżywiania?
Jeśli zauważysz u siebie jakiekolwiek niepokojące objawy, na początek warto udać się do psychologa, aby skonsultować z nim problem i zasięgnąć fachowej porady. Pomoże on zdecydować, czy wymagamy wizyty u psychiatry, czy jednak lepiej udać się do psychoterapeuty.
Pamiętajmy, aby wybierając jakiegokolwiek specjalistę, najpierw sprawdzić, czy posiada doświadczenie w przypadkach podobnych do naszego.
Rozpoczynając psychoterapię upewnijmy się, że sposób jej prowadzenia nam odpowiada, a w gabinecie danego terapeuty czujemy się komfortowo. Jeśli tak nie jest, koniecznie zmień psychoterapeutę.
Przy udzielaniu pomocy psychologicznej mamy prawo do dyskrecji, szacunku, pełnego zrozumienia i poważnego traktowania.
Gdzie możemy uzyskać wsparcie psychologiczne
Warto wiedzieć, gdzie możemy znaleźć specjalistów z zakresu psychologii. W nagłych przypadkach istnieją liczne poradnie świadczące darmową pomoc psychologa przez telefon.
Wizyta bezpośrednia nie musi wiązać się z kosztami – wiele placówek publicznych, jak szpitale i przychodnie, oferują pacjentom skorzystanie z porady psychologicznej refundowanej NFZ.
Obecnie jest także spory wybór psychologów i psychoterapeutów świadczących usługi w prywatnych gabinetach. Koszt jednej wizyty u specjalisty waha się pomiędzy 100 – 200 zł.
Ciekawą i nowoczesną opcją pomocy może być psychoterapia online. Pozwala ona na kontakt pacjenta z terapeutą bez wychodzenia z domu. Wideorozmowy prowadzone są przez popularne komunikatory, a dzięki takiemu rozwiązaniu mamy dostęp do wielu specjalistów. Dzięki wykorzystaniu Internetu, do psychoterapii mają łatwiejszy dostęp osoby chore, przebywające za granicą czy niepełnosprawne. Psychoterapia online jest równie skuteczna, co twarzą w twarz!
Wiesz już, czym różnią się psycholog i psychoterapeuta oraz kiedy się do nich zwrócić. Jeżeli zauważysz u siebie lub u kogoś z bliskich jakiekolwiek niepokojące zachowania, nie wahaj się kontaktować ze specjalistą.
Wczesne ustalenie diagnozy i rozpoczęcie psychoterapii pomaga uporać się z problemem, a nawet ratuje życie!